Wie de voorbije maanden het nieuws volgde, zag hoe schrijvers, kunstenaars en uitgevers steeds luider protesteren tegen het “opslorpen” van hun werk door grote AI-bedrijven. Modellen als ChatGPT of Claude worden getraind met gigantische hoeveelheden tekst, beeld en geluid – vaak zonder toestemming van de makers. In de rechtbank loopt die strijd stroef: een Amerikaanse rechter vond vorige week de argumenten tegen Meta nog onvoldoende om het gebruik van boeken als trainingsmateriaal te verbieden.
Terwijl advocaten zich warm lopen, kiest internetbedrijf Cloudflare voor een ander front. Het beheert de beveiliging en infrastructuur van miljoenen websites en kondigde deze week aan dat het standaard een AI-blocker inbouwt. Dat klinkt technisch, maar het is eigenlijk simpel: de automatische “crawlers” van AI-bedrijven – bots die het web afschuimen om data te verzamelen – krijgen voortaan standaard een stopbord. Uitgevers kunnen daarna zelf beslissen welke bots ze wél toelaten en eventueel een tarief vragen: “Pay per Crawl”.
Voor grote mediabedrijven is dit een opluchting. Hun artikels verschijnen almaar vaker samengevat in AI-zoekmachines of in de nieuwe Google-antwoorden, waardoor lezers minder geneigd zijn de oorspronkelijke bron te bezoeken. Minder kliks betekent minder inkomsten én minder waardering voor de makers.
Waarom raakt dit mijn vakgebied? Omdat digitale geletterdheid niet alleen draait om software leren gebruiken, maar ook om begrijpen wie toegang heeft tot onze kennis en hoe we die kennis beschermen. Cloudflare laat zien dat technologie niet louter neutraal is: infrastructuurspelers kunnen de spelregels herschrijven, sneller dan wetgevers dat kunnen.
Voor ons als leerkrachten is dat een uitnodiging om met leerlingen te praten over:
- Wie beslist er eigenlijk wie onze content mag lezen of kopiëren?
- Is een technische blokkade genoeg, of hebben we ook nieuwe wetten nodig?
- Wat betekent het voor wetenschappelijk onderzoek of voor kleine AI-start-ups als grote spelers de poorten sluiten?
Door dit soort actuele voorbeelden in de klas te brengen, houden we de vinger aan de pols én helpen we collega’s die nog zoekende zijn in het AI-debat. Het gaat niet alleen om firewalls en besturingssystemen, maar om het begrip van de machtslijnen achter het internet.
De AI-blocker van Cloudflare is dus meer dan een software-update. Het is een lesmoment, een kans om te laten zien dat het internet geen vanzelfsprekende vrije bron is, maar een netwerk van keuzes, belangen en afspraken. En precies daar ligt de kern van ons vak: jongeren leren kijken voorbij het scherm, zodat ze niet enkel gebruikers, maar ook bewuste burgers van het digitale tijdperk worden.
Het originele artikel lees je hier: De Morgen
fotocredit: pixabay; Image by CreativeCanvas from Pixabay